Telsiz
Yayın Kontrolü ( TYK ) Yönetmeliği
Yayımı:22.02.1990
tarih ve 20441 sayılı Resmi Gazete
BIRINCI
KISIM
Başlangıç
Hükümleri
BIRINCI
BÖLÜM
Amaç, Kapsam,
Tanımlar
Amaç
MADDE
1-
2813
şayili Telsiz Kanunu'nun 18 inci maddesi gereğince;olağanüstü haller ile
ülkenin güvenliğini ilgilendiren durumlarda , sıkıyönetim seferberlik ve
savaş hallerinde , düşman uçak, güdümlü füze, gemi veya diğer elektronik
haberleşme vasıtalarının, elektromanyetik yayınları-mizadan seyrüsefer
yardımcısı olarak veya istihbarat amacı ile istifade etmelerine mani olmak
üzere gerekli tedbirlerin tespiti ile uygulama usul ve esaslarını belirlemektedir.
Kapsam
MADDE
2-
Bu
Yönetmelik; Türk Silahlı Kuvvetleri dışındaki bütün kamu kurum ve kuruluşları
ile gerçek ve tüzel kişilerce kurulan ve isletilen her türlü telsiz haberleşme
ve elektronik seyrüsefer sistemleri ile bu sistemlere uygulanacak " Telsiz
Yayın Kontrolü " esaslarını kapsar.
Kısaltma
ve Tanımlar
MADDE
3- Bu
Yönetmelikte geçen kısaltma ve tanımlardan;
Bakanlık: Ulastima
Bakanlığını,
Gnkur: Genel
Kurmay Başkanlığını,
TGM: Telsiz
Genel Müdürlüğünü,
TYK: Telsiz
Yayın Kontrolünü,
AM: Genlik
Modülasyonunu,
CB: Halk
Bandı Telsiz Sistemini,
FM: Frekans
Modülasyonunu,
GLIDEPATH: Uçak
Pistine Yaklaşma Açısını veren Cihazı,
DME: Otomatik
mesafe ölçme cihazını,
ILS: Aletli
iniş sistemi,
LOCALIZER: Uçağa,
Pist merkez hattı yönünde yaklaşmasını sağlayan cihazı,
MLS: Mikro
dalga iniş sistemini,
MARKER: VHF
Bandın 75 MHP’de çalışan S/S yönlendirme cihazını,
NDB: Yönlendirilmemiş
Radyo Biçkin cihazını,
S/S: Seyrüsefer
Sistemlerini,
VOR: VHF
Bandında çalışan çok yönlü S/S yön bulma cihazını,
VLF: Çok
alçak frekans bandını,
MF: Orta
frekans bandını,
HF: Yüksek
frekans bandını,
VHF: Çok
yüksek frekans bandını,
UHF: Ulara
yüksek frekans bandını,
SHF: Süper
yüksek frekans bandını, ifade eder.
IKINCI
BÖLÜM
Genel Esaslar
Sorumluluk
MADDE
4-
Bünyesinde;
her türlü telsiz ve seyrüsefer sistemleri bulunan bütün kamu kurum ve kuruluşları
ile gerçek ve tüzel kişilerin ilgili amir, yetkili veya sorumluları; Türkiye
Radyo-Televizyon Kurumu radyo ve
televizyonlarından
" Telsiz Yayın Kontrolü.......... Yürürlüğe Girmiştir." Yayınını veya bildirimini
alınca telsiz ve seyrüsefer sistemlerini, ruhsatnamelerinde kendilerine
tahsis edilen ve ilan edilen kategoriler dahilinde çalıştırılması için
gerekli tedbirlerin aldırılmasından ve " Telsiz Yayın Kontrolü " uygulaması
esnasında tespit edilen ihlallerin, Bakanlık Telsiz Genel Müdürlüğüne bildirilmesinden
sorumludurlar.
Uygulama
Esasları
MADDE
5-
Bakanlık;
Başbakanlığın veya Genel Kurmay Başkanlığının talebi üzerine, aşağıdaki
esaslar dahilinde " Telsiz Yayın Kontrolünü " ilan ederek, Türkiye Radyo-Televizyon
Kurumu radyo ve televizyonlarından ve gerektiğinde de basın yayın araçlarından
istifade ederek yayınlar. " Telsiz Yayın Kontrolü " uygulaması; belli tesis
ve bölgeler için olabileceği gibi, bütün ülke içinde uygulanabilir. Uygulama;
eğer belirli bir tesis veya bölgeyi kapsıyor ise, bu tesise veya bölgedeki
telsiz ve seyrüsefer sistemlerini kullanan kuruluşlara yazılı olarak tebliğ
edilebilir. " Telsiz Yayın Kontrolü " nün kaldırıldığı ayni sekilde ve
ayni vasitalarla ilan edilir.
IKINCI
KISIM
TYK ESASLARI
VE KATEGORILERI
BIRINCI
BÖLÜM
Yayin Esaslari
TYK'
nin Yayinlanmasi
MADDE
6-
Ulastirma
bakanliginca; Basbakanligin veya Genelkurmay Baskanliginin talebi üzerine,
ilan edilen veya durdurulan "Telsiz Yayin Kontrolü" duyurusu;
a.TRT
Kurumu Genel Müdürlügüne yazili olarak elden verilir.
b.TRT
Kurumu Genel Müdürlügü bu duyuruyu, aninda Türkiye Radyo -Televizyon Kurumu
radyo ve televizyon programlarindan yayinlatir.
c.Duyuru
ayrica ; Türkiye Radyo - Televizyon Kurumu planli veya plansiz olarak yayinlanan
haber bültenlerinde de, günde en az üç kere olmak üzere tekrarlanir.Bütün
kamu kurum ve kuruluslari ile gerçek ve tüzel kisiler TYK'nün basladigini
ve durduruldugunu kendi teskilat ve birimlerine bildirmekten sorumludurlar.
Yayin
Uygulama Esaslari
MADDE
7- Yayin
uygulama esaslari asagida oldugu gibidir;
a.TYK
duyurusu; Türkiye Radyo - Televizyon Kurumuradyo ve televizyonlarindan,
"Telsiz Yayin Kontrolü Bir Yürürlüge girmistir.Telsiz Yayin Kontrolü Iki
yürürlüge girmistir." ve "Telsiz Yayin Kontrolü Üç Yürürlüge
girmistir."
anonslarinin tek tek veya topluca yapilmasi ile kamuya duyurulur.
b.TYK'nin
kaldirililmasi; Türkiye Radyo -Televizyon Kurumu radyo ve televizyonlarindan,
"Telsiz Yayin Kontrolü Bir Kaldirilmistir, Telsiz Yayin Kontrolü Iki Kaldirilmistir."
ve "Telsiz Yayin Kontrolü Üç Kaldirilmistir." anonslarinin tek tek veya
topluca yapilmasi ile kamuya duyurulur.
c.Ancak;
Ulastirma Bakanliginca henüz TYK durumu ilan edilmeden önce, kisa sürede
tetbir alinmasini gerektiren düsman ani ha va akinlari ile ilgili ikazlar;
Genel Kurmay Baskanligi veya Genel Kurmay Baskanligi adina Hv.K.K.liginca
TRT radyo ve televizyon programlarindan ilan edilmesi halinde, bölgesel
veya ülke çapinda TYK kapsamina giren bütün kamu kurum ve kuruluslari ile
gerçek ve tüzel kisilere ait telsiz ve seyrüsefer sistemleri için;TYK Bir,Iki
ve Üç kendiliginden yürürlüge girer. Ikazlarin kaldirilmasi halinde aksine
bir yayin yapilmamis ise TYK kendiliginden yürürlükten kalkar. Ayni durum
bölgesel olarak yapilan sivil savunma ani hava akini ikazlari için de geçerlidir.
d.TYK'nin
hangi kategorisi yayinlanmis ise, o kategoride belirtilen tetbirler alinarak
faaliyete devam edilir. Ancak; ani hava akini ikazlarinda TYK-1,2 ve 3
üncü kategorilere dahil bütün telsiz ve seyrüsefer sistemleri akin ikazi
kaldirilincaya kadar tamamen susturulur.
e.Bakanlikca
lüzum görülen zamanlarda ve önceden ilgililere haber verilmek suretiyle
TYKegitim tatbikati uygulanabilir ve böylece bütün kamu kurum ve kuruluslari
ile gerçek ve tüzel kisiler hakiki durumlara hazirlikli hale getirilir.
f.Ilan
edilen TYK uygulamasina uyulmadigi konusunda TGM ile ilgili diger güvenlik
birimleri arasinda isbirliginde bulunulur.TYK'ya uyulmadigi hususunda yapilan
tespitlerde, savas hükümleri dikkate alinarak Telsiz Kanununun ilgili hükümleri
uygulanir.
IKINCI
BÖLÜM
Kategoriler
TYK
Kategorileri
MADDE
8- Bütün
telsiz ve seyrüsefer sistemleri asagida belirtilen kategorilere ayrilmistir.
a.Birinci
kategoriye dahil sistemler (TYK -1):
Hayati
önemi haiz olduklari için herhangi bir tahdide tabi olmaksizin çalistirilan,
ancak bölgesinde veya ülke genelinde ani hava akini ikazlari oldugu hallerde
; ikaz devam ettigi sürece susturulmalari gerekli olan
sistemlerdir.
Bu
telsiz ve seyrüsefer sistemleri;
(1)Içisleri
Bakanliginca, Illerde asgari seviyede kullanilan önemli VHF ve UHF telsiz
sistemleri,
(2)Radyo
ve Televizyon verici sistemleri ve bunlar ile ilgili radyoling sistemleri,
(Ancak; hava akini ihbar ve duyurusu yapildiktan hemen sonra belirli bir
süre için bu sistemlerden yapilan yayinlar tamamen durdurulur ve bilahare
"tehlike sona ermistir" duyurusu ile yayina devam edilir.)
(3)Hava
S/S hizmetlerinde, uçus kontrolü ve emniyeti amaciyla kullanilan önemli
HF,VHF ve UHF telsiz sistemleri,
(4)Disisleri
Bakanligina, Basin Yayin ve Enformasyon Genel Müdürlügüne ve Anadolu Ajansina
ait önemli yurtdisi enformasyon HF/SSB telsiz sistemleri,
(5)PTT
ve Liman Baskanliklarinca yalniz deniz S/S sistemlerinde kullanilan; MF,
HF, VHF, UHF telsiz sistemleri,
(6)Milli
Savunma ihtiyaçlari olarak; silah, cephane veya stratejik hammadde üreten
kuruluslarca kullanilan; dar bölge VHF ve UHF telsiz sistemleri,
(7)Demiryolu
ulasim hizmetlerinde kullanilan VHF ve UHF telsiz sistemleri,
(8)Petrol
ve enerji üretim, dagitim ve iletim sebekelerinde kullanilanönemli
VHF ve UHF sistemleri ile radyolink sistemleri, (adetleri en az seviyede
tutulmak kaydi ile)
(9)Yalniz
olaganüstü hallerde belirli bir bölgede sivil savunma teskilati emrinde
görevlendirilen amatör telsiz istasyonlaridir.
b.Ikinci
kategoriye dahil sistemler (TYK -2) :
Yine
hayati öneme haiz olmakla beraber, bölgesinde veya ülke genelindehava
akimi ihtimali mevcut olan durumlarda; asagida belirtilen emniyet tedbirleri
alinmak kaydiyla çalistirilan, ancak ani hava akimi ikazlarinda tamamen
susturulmalari gerekli olan kamu kurum ve kuruluslarina ait telsiz sistemleridir.
(1)Alinacak
tedbirler olarak;
(a)Yayin
süresi ve cihaz gücü asgariye indirilir.
(b)Çagri
adlari, frekanslari ve verici yerleri mümkünse degistirilir.
(c)Önceden
planlanan randevulu çalismalar yapilir.
(d)Yönlendirilmis
anten kullanilmasi saglanir.
(2)Bu
telsiz ve seyrüsefer sistemleri;
(a)DHMI
ve özel kuruluslarca hava limanlarinda ve meydanlarinda
kurulup
isletilen NDB, VOR, DME, GLIDEPATH, LOCALIZER, ILS, MLS, VHF MARKER,VHF
ve UHF seyrüsefer sistemleri ile bunlarla beraber çalisan özel radyolink
sistemleri,
(b)DHMI
ve özel kuruluslarca hava limanlari ve meydanlarda isletilen önemli S/S
ile ilgili HF ve HF/SSB telsiz sistemleri ile bunlarla beraber kullanilan
dar bölge VHF ve UHF telsiz sistemleri,
(c)Içisleri
Bakanliginin, HF ve HF/SSB telsiz sistemleri ile Polis FM Radyolari,
(d)DSI,
Devlet Meteoroloji, Köy Hizmetleri, TCK, TMO ve Orman
Genel
Müdürlüklerine ait önemli yangin ve emniyet ile ilgili VHF ve UHF telsiz
sistemleri,
(e)Sivil
Savunma ve Kizilay'in esas görevleri ile ilgili bölgesel olarak
kullanilan
VHF ve UHF telsiz sistemleri ile itfaiye hizmetlerinde kullanilan VHF ve
UHF telsiz sistemleri,
(f)PTT'nin
çalistirdigi mobil telsiz telefon, kirsal telsiz telefon ve çagri ( paging
) telsiz sistemleridir. (Madde 8c.(2)'deki durumlar hariç olmak üzere)
c.Üçüncü
katagoriye dahil sistemler ( TYK -3 ):
TYK'nün
ilani ile birlikte yayinlari tamamen susturulacak olan telsiz sistemleri
ve cihazlaridir. Bunlar;
(1)Diger
katagorilerde bulunmayan bütün kamu kurum ve kuruluslari ile gerçek ve
tüzel kisilere ait; MF, HF telsiz sistemleri, repetör kullanan veya repetörsüz
tüm VHF, UHF ve SHF telsiz sistemleri ( El, araç, sabit cihazlar,CB-AM/FM
),
(2)Kamu
kurum ve kuruluslari ile gerçek ve tüzel kisilere ait olup, kara sinirlarimiz
ile Ege kiyi seridinden itibaren 25 km.ye kadar olan bölgelerde kullanilan,
alçak güçlü telsiz cihazlari, kablosuz telsiz telefon cihazlari ve dar
bölge çagri ( paging ) sistemleri ile PTT'nin çalistirdigi mobil telsiz
telefon ve çagri ( paging ) telsiz sistemleri,
(3)Havada,
karada, uzaydaki araçlarda ve kara sularimiz ile iç sulardaki deniz araçlarinda
kullanilan; acil yardim, tehlike ve arama-kurtarma amaci disindaki telsiz
sistemleri,
(4)Madde
8.a (10) bendindekiler hariç olmak üzere diger amatör maksatli MF, HF/SSB,
VHF, UHF ve SHF bandinda çalisan telsiz sistemleridir.
d.Özel
degerlendirmeye dahil sistemler (TYK -4 ):
Birinci
katagori disinda kalan ve susturulmalari halinde Türk Silahli Kuvvetleri
ve Kamu haberlesmesinin aksamasina neden olabilecek, hayati öneme haiz
sistemlerdir. Bölgesinde veya ülke genelinde ani hava akini ikazlari söz
konusu oldugu hallerde; Basbakanlik ve Genel Kurmay Baskanliginca ayri
bir degerlendirme sonucu susturulurlar. Bunlar; PTT'nin haberlesmesi ile
ilgili önemli radyolink, kirsal alan
telsiz-telefon
ve uydu haberlesme sistemleridir.
Kategori
Disi Telsiz Sistemleri;
Madde
9-
TYK
ilani ile çalismalari durdurulmayan fakat, alinacak özel tedbirlerle çalismalari
devam eden telsiz sistemleridir. Bu tür telsiz sistemlerinde; konusma trafigi
asgariye indirilir ve telsiz kullanma disiplinine uyulur. Bu kategorideki
telsiz sistemlerine TYK -0 ( sifir ) kategorisi verilir.
Bu
telsiz sistemleri;
(a)Karasularimiz
ve iç sulardaki deniz araçlarinda, hava ve uzaydaki araçlarda ve PTT sahil
istasyonlarinda; yalniz Uluslararsi MF,HF, VHF ve UHF frekanslarina havi,
arama-kurtarma, acil yardim ve tehlike maksadiyla kullanila n MF, HF, VHF,
ve UHF telsiz verici cihazlari ile uydu sistemleri,
(b)Bütün
kamu kurum ve kuruluslari ile gerçek ve tüzel kisilere aitolup, kara sinirlarimiz
ile Ege kiyi seridinden itibaren 25km'den sonraki bölgelerde kullanilan;
alçak güçlü telsiz cihazlari, kablosuz telsiz telefon cihazlari ve dar
bölge çagri ( paging ) telsiz sistemleri ile tüm kablosuz mikrofon, ses
yayin, diyafon cihazlari ile simultane tercüme sistemleri, TYK kategorisi
disinda tutulmustur.
ÜÇÜNCÜ
BÖLÜM
ÖZEL HÜKÜMLER,
YÜRÜRLÜK, YÜRÜTME
Özel
Hükümler
MADDE
10-
Telsiz
ve Seyrüsefer sistemleri kullanilan bütün kamu kurum ve kuruluslari ile
gerçek ve tüzel kisiler tarafindan TYK kategorisi içinde bulunan cihazlarin
üzerine, ruhsatlarinda belirtilmis olan TYK kategorisinumaralarini
göstermek üzere etiketler yapistirilir. Bu etiketler;
a.Sabit
VLF, MF, HF, VHF, UHF ve SHF telsiz ve S/S sistemlerinde; TYK KATEGORI
1-3 olarak 10×15 cm ebadinda,
b.Mobil
MF, HF, VHF, UHF ve SHF telsiz S/S sistemlerinde TYK KATEGORI 1-3 olarak
5×3 cm ebadinda,
c.Elde
tasinabilen portatif HF, VHF, UHF ve SHF telsiz ve S/S sistemlerinde; TYK
KATEGORI 1-3 olarak 3×1.5 cm ebadinda plaka olarakhazirlanir
ve cihazlarin görülebilen yerlerine perçinlenir veya yapistirlir.
Ülke
Temsilcilerinin Telsiz Sistemleri
MADDE
11-
Yabanci
Ülke Temsilcilerine ait telsiz sistemlerinin isletilmesi ile ilgili olarak
yapilacak düzenlemelerde, 1961 tarihli Diplomatik Iliskilere Dair Viyana
Sözlesmesinin 27 nci maddesi hükümleri uygulanir.
Yürürlükten
Kaldirilan Hükümler
Madde
12-
22.02.1990
tarih ve 20441 sayili Ulastirma Bakanligi Karariyla yürürlüge konulan Telsiz
Yönetmeligi yürürlükten kaldirilmistir.
Yürürlük
MADDE
13- Bu
Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE
14- Bu
Yönetmelik hükümlerini Ulaştırma Bakanı yürütür.